. Rıza Tevfik Bölükbaşı – Hayatı ve Eserleri
( 1869) – (1949) 1869 yılnda Edirne’de doğdu. İlköğrenimini İstanbul’da bir Musevî okulunda tamamladı. Galatasaray Lisesi ve Mülkiye Mektebi’nde okudu. Tıbbiye Mektebi’ni bitirdi. Hekimlik yaptı. İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katıldı. Edirne Mebusu seçildi. İttihatçılarla anlaşamadı, partiden ayrıldı. Bakanlık ve meclis başkanlığı yaptı. Sevr antlaşmasını imzalayan delegeler arasında yeraldığı için ‘yüzellilikler’le birlikte yurtdışına sürgün edildi. Yirmi yıl kadar Hicaz, Amerika ve Ürdün’de yaşadı. 1939’da yurda döndü. Önce aruz, sonra heceyle yazdı. Âşık ve Tekke şiiri geleneğinden yararlandı. Felsefeye ilgisi, eğitim sistemimizde felsefenin yer alması çabaları, Darülfünûn’da felsefe hocalığı yapması nedeniyle “Feylesof Rıza Tevfik” olarak anılmıştır. 1949 yılnda öldü.
ESERLERİ
Şiir, felsefe ve estetik üzerine yazdığı eserleri bulunmaktadır.
– Biraz da Ben Konuşayım
– Les Textes Houroufis (Hurufilik metinleri, Leiden, 1909)
– Abdülhak Hâmid ve Mülâhazat-ı Felsefiyyesi (1918)
– Estetik (1920)
– Felsefe Dersleri (1914)
– Ömer Hayyam’ın Felsefesi (1927)
– Tevfik Fikret (1945)
– Serâb-ı Ömrüm (Şiirler, Lefkoşe 1934, İstanbul 1949)
[Hilmi Yücebaş, Bütün Yönleriyle Rızâ Tevfik, İstanbul 1968;
Abdullah Uçman, RızaTevfik’in Tekke ve Halk Edebiyatı ile İlgili Makaleleri 1982.]
Rıza Tevfik, başta Sevr dönemi ve II. Abdülhamid, II. Meşrutiyet ve Mütareke dönemlerinde içinde yaşadığı, doğrudan ya da dolaylı olarak karıştığı siyasi nitelikli olayları anlatmıştır.