. Mehmet Başaran – Hayatı ve Eserleri
Mehmet Başaran, 1926 yılında Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesi Ceylanköy’de doğdu. Kepirtepe Köy Enstitüsü’nü (1943) ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü bitirdi (1946). Askerliğini yaparken Yedeksubay Okulu’ndan çavuşa çıkarıldı. Köy enstitüsü öğretmenliği, gezici başöğretmenlik, ilkokul öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği yaptı, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS)’nın kuruluş çalışmalarına katıldı, 1979’da emekli oldu.
1950’li ve 1960’lı yıllarda güçlenen Köy Edebiyatı hareketinin şiirdeki önde gelen temsilcilerinden biri oldu. İlk şiiri Köy Enstitüleri Dergisi’nde yayımlandı. Adam Sanat, Gösteri, Kıyı, Varlık, Yansıma, Yazko Edebiyat,Yeditepe, Yeni Biçem, Yeni Ufuklar, Yücel gibi dergilerde şiirleri yayımlandı.
Toplumsalcı düşüncesini didaktizme düşmeden yapıtlarına sindiren, direnme ve umut duygularını, gözlem ve deneyimle beslenmiş köy yaşamını, köyde insan ilişkilerini, üretim, eğitim sorunlarını, siyasal yönetimin bozukluklarını, gerçekçi bir yaklaşımla işledi, yaşadığı yörelerdeki söylenceleri dile getirdi.
ESERLERİ / ŞİİRLERİ
– Ahlat Ağacı (1953)
– Karşılama (1958)
– Nisan Hritası (1960)
– Kocakent (1963)
– Pıtraklı Memleket (1969)
– Gök Ekin (1975)
– Meşe Seli (1982)
– Günler Tuz Rengi (1986)
– Sis Dağının Başında Borana Bak Borana(1990)
– Eylülün Kızgın Soluğu (1996)
– Koca Bir Troya Dünya (1997)
– Pir Sultan Ölür Ölür Dirilir (2002)
ROMAN VE ÖYKÜLER
– Aç Harmanı (1962)
– Sürgünler (1970)
– Mehmetcik Mehmet (1978)
– Dilsiz Oyunu (1983)
– Yüreğin Sesi- Zeytin Ülkesi (1983)
– Yasaklı (1987)
– Hoşçakal Dünya (1990)
– Giz Kokan Suskunluk (1991)
– Eylülün Kızgın Soluğu (1996)
– Öğretmeniz Acıya Sürgün (1998)
MASAL VE MASAL ŞİİRLERİ
– Kuş Dili (1968)
– Akça Kız (1970)
– Aç Kapıyı Bezirganbaşı (1974)
– Evvel Evvelken Deve Tellalken (1974)
– Boyalı Irmak (1979)
– Yağmur Gelini (1975)
– Armutlu Tarla (1979)
– Söğütler Ses Verince (1981)
– Çiçeklerin Dili (1992)
– Güneşin Türküsü (1992)
DENEMELER
– Tonguç Yolu (1974)
ANILAR
– Sabahattin Eyüboğlu ve Köy Enstitüleri (1990)
– Özgürleşme Eğilimleri, Köy Enstitüleri (1990)