İnsan Hakları ve Demokrasi Haftası
İnsan Hakları ve Demokrasi Haftası (10 aralık haftası)
İnsanlar arasında ırk, din, renk, yaş, cinsiyet ayırımı yapmadan sevgi, saygı, dostluk duygularını geliştirmek, insanın insan olmak haysiyeti ile sahip olması gereken hakların hepsine “insan Hakları” denir. İnsan hakları, kişiyi kendi özüyle yaşatacak kurallardır. İnsanın insana hükmetmesi, onu ezmesi insan onuruna yakışmayan ve kabul edilemeyecek bir davranıştır. Bu tür ayırımların yapıldığı toplumlarda kavga, çatışma, isyan eksik olmamıştır. İnsanlar arasında hak, eşitlik, adalet, özgürlük düşüncesi yaygınlaştıkça bu konuyla ilgili mücadeleler de artmıştır.
Demokrasi ise; halk egemenliğini koruyan, halk için uğraşan, halk adına konuşan, halkın yönetimidir. Bu yönetimde halk, yöneticilerini ya doğrudan doğruya ya da vekillerinin (milletvekillerinin) aracılığıyla seçer. Seçilen yüksek dereceli devlet yöneticilerine “bakan”, bakanlardan oluşan kurula “bakanlar kurulu” veya “hükümet” denir. Bakanlardan her birinin başında bulunduğu devlet örgütüne de “bakanlık” adı verilir.
Demokraside vatandaşlara eşit haklar tanınmıştır. Vatandaşların düşünce ve inanç özgürlükleri vardır.
Kişilerin özgürlükleri ancak yargıç kararıyla kısıtlanabilir. Demokraside vatandaş, buyrukları yerine getiren, verilen görevleri yapan bir araç değildir. Toplumu oluşturanlardan biridir. Hakları olduğu gibi görev ve sorumlulukları da vardır. Bunun için demokrasi, günümüz için, devlet şekillerinin en üstün olanıdır.
İnsanların, insan oldukları için sahip olmaları gereken bir takım hakların verilmesi fiikri ilk kez İngiltere’de ortaya atıldı. 19. Yüzyılda Amerika ve diğer bir çok ülkelere yayılan bu fikir akımından sonra 1789 Fransız İhtilali Avrupa’da insan haklarının kabul edilmesini ve uygulanmasını sağlamıştır.
10 Aralık 1948 günü toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, “İnsan Hakları Evrensel Bildirisi” ni kabul etmiştir. Bildirinin aslı ingilizce, Fransızca, ispanyolca, Rusça ve Çince olarak yazılmıştır. Daha sonra Birleşmiş Milletler Teşkilatı’na üye olan devletler, bu bildiriyi kendi dillerine çevirerek imzalamışlardır.
Bu bildiriye imza atan devletler, insan haklarına ve insanların temel hürriyetlerine saygı gösterilmesi ilkesini benimsemişlerdir. Bu devletler, Birleşmiş Milletler Teşkilatı ile işbirliği yaparak, başka ülkelerin de bu ilkeleri benimsemelerine çalışırlar.
Dünyada barışın sağlanması, her şeyden önce, insanların temel hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmesine bağlıdır. Birbirlerinin haklarına ve hürriyetlerine saygı göstermeyen milletler, barışı sağlayamazlar.
24 Ekim 1945’te kurulan “Birleşmiş Milletler Örgütü” nün öncelikle amacı, dünyada barışı ve güvenliği sağlamaktı. 10 Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Örgütü “insan Hakları Evrensel Bildirgesi”ni kabul ve ilan etti. İnsan Hakları Beyannamesi 30 maddeden oluşmuştur. Bu beyanname insana değer veren, özgürlük, eşitlik tanıyan duyurudur.
* İnsan Hakları Bildirisinin önemli maddelerinden bazıları:
– Bütün insanlar hür; haysiyet ve haklar bakımından eşit doğar.
– Kimse ırk, renk, cins, dil, din, siyasi ya da herhangi bir düşünüşten dolayı ayrılamaz .
– Yaşamak ve hürriyet herkesin hakkıdır.
– Hiç kimse kölelik ya da kulluk altında bulundurulamaz.
– Hiç kimselje işkence ve insanlık dışı hareketler yapılamaz. Haljsiljet kırıcı cezalar verilemez.
– Kanun önünde herkes eşittir.
– Herkesin, Analjasalja uljgun olarak, mahkemelje başvurma hakkı vardır.
– Herkesin eğitim görme hakkı vardır. Eğitim parasız olmalıdır. ilköğretim zorunludur.
– Herkesin çalışma hakkı vardır.
– Herkesin dinlenme, eğlenme, çalıştıktan sonra ücretli tatil yapma hakkı vardır.
– Hiç kimse keyfi olarak malından ve mülkünden mahrum edilemez.
İnsan hakları ve demokrasi ilk önce okulda öğrenilir. Bu nedenle hafta boyunca okullarımızda insan hakları ve demokrasinin önemi vurgulanır. Çeşitli programlar düzenlenir. Okuldaki seçme ve seçilme yarışı, pek çok arkadaşıyla ortak araç gereçleri paylaşmak zorunda oluşu, olumlu davranışlarının pekiştirilmesi süreçleri, okulun demokratik ve insan haklarına saygılı bireyler yetiştirme görevini yerine getirmesine yardımcı olacaktır.
&
* ÖZLÜ SÖZLER:
– Ancak kendi kendini yönetebilen insanlar özgürdür. (Horace )
– Şövalyelik çağı geçti, insanlık çağı geldi. (Charles SUMMER )
– Gerçek olan bir tek yarış vardır: insanlık yarışı. (George MOORE )
&
ŞİİRLER
BiR DÜZEN iSTERiM
Yolsuzluk, adam kayırma alabildiğine,
Bankaların içi boşalmış,
Keyfi yönetim iktidarda.
İnsanlar kolay para kazanma hırsına kapılmış .
İhale yolsuzlukları sarmış dört bir yanı .
Mafya işbaşında, rüşvet, soygun, gasp.
Ormanları parsellemiş emlakçı mafyası
Büyük şehirlerde kapkaç çeteleri,
Ekmek parası kazanmak güç.
Bu düzen böyle gitmez.
Zaten bu gelirle memurun işi yürümez.
Bir düzen isterim ben,
bir düzen…
İnsanları birbirine saygılı,
Ve de güven veren,
Herkesin gelir düzeyi yüksek,
Siyasileri kirli işlere bulaşmamış,
Tükettiğini kendi üreten,
Kentleri, köyleri tertemiz.
Bir düzen isterim ben,
bir düzen.
Savaşsız, kan akmayan
Anaları ağlamayan,
Sanayisi gelişmiş,
Tarımı modernleşmiş.
Ulaşımda demiryollarına yönelmiş,
İnsanların yüzü mutluluktan gülen.
Bir düzen isterim ben,
bir düzen…
Toplum fertleri birbirini seven
İlkeleri rehber edinen.
Kanunları işleyen,
Bireyleri hile hurda bilmeyen,
Gerçekleri gören bir düzen isterim.
Şaban GÜRTUNA – 1976
&
DERSİMİZ İNSAN HAKLARI
Kapatın kitapları çocuklar
Rakamlarla işimiz yok bugün.
Çarpım tablosunu sormayacağım size,
İnsan haklarını konuşacağız bu derste,
Doğumunu kutlayacağız bir çocuğun.
Haydi bir resim çizin, bu çocuk için.
Çocuk, dünyaya geldiğine sevinsin.
Gökyüzü mavi olsun
Ortaya güneş koyun.
Güneşin kahkahaları duyulsun.
Papatyalar açsın çimenlerde,
Kelebekler uçsun.
Çocuklar, çiçekler içinde
Babalar evl.ere et götürsün
Anneler kucak açsın bebelere.
İnsanlar güleç,
İnsanlar birbirini sevsin.
İnsanlar birbirini kucaklasın.
Bu resmin adı,
İnsan hakları olsun.
Türkan GEDİK
&
BAŞKA BİR DÜNYA
Öyle bir dünya düşünüyorum ki;
Çimenler, çiçekler içinde,
Çöplükten eser olmayan.
İşte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya.
Öyle bir dünya düşünüyorum ki,
Sevgiyle, sevilen ve sevenlerle dolu.
Bu sevgisi ebedi olan
Işte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya.
Öyle bir dünya düşünüyorum ki,
Büyüklere karşı saygısı tükenmeyen.
Onların da duygularını anlayabilen …
Işte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya
Öyle bir dünya düşünüyorum ki ,
Kalplere iyilik yerleşmiş.
Meleklere ihtiyaç olmayan …
İşte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya.
Öyle bir dünya düşünüyorum ki,
İnsanları huzur dolu.
Üzüntü ve tasası. olmayan ..
işte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya.
Öyle bir dünya düşünüyorum ki,
Sussun silah sesleri.
Dost ve kardeş olsun tüm insanlar …
İşte öyle bir dünya …
Öyle bir dünya.
Öyle bir dünya düşünüyorum ki,
Etrof kuş sesleri, çocuk sesleriyle dolu.
Bu mutluluk hiç bozulmayacak …
işte öyle bir dünya …
Güler YALÇiN
&
İNSAN
Gelin yüzlü papatyalar
Kırın en güzel süsüdür.
Ondan daha güzeller var
Bu,gülen insan yüzüdür.
Yaz ağaca küpe takar,
Gümüş dere durmaz akar.
Akan sudan güzeli var
Bu, gülen insan yüzüdür.
Artık hava kararınca
Yuvasındadır karınca.
Ölüm menzile varınca
Yaşlanan insan gözüdür.
Ne solan çiçek,duran su,
Ne karıncanın uykusu.
İnsana ilk dokunan şu
Küsen insanın sözüdür.
İlhami Bekir TEZ